Η Πηνελόπη, η κόρη του Ικάριου, είναι η σύζυγος του παμπόνηρου Οδυσσέα, του βασιλιά της Ιθάκης. Είναι επίσης πρώτη εξαδέλφη με τις κόρες του Τυνδάρεω Ελένη και Κλυταιμνήστρα. Αλλά όσο αυτές αποδείχτηκαν άπιστες προς τους συζύγους τους, η Πηνελόπη στο θέμα της συζυγικής πίστης στάθηκε βράχος. Έτσι τουλάχιστον μας την γνώρισε ο Όμηρος στην Οδύσσεια, αλλά και όλοι, όσοι έχουν αναφερθεί σε αυτήν, την ίδια άποψη έχουν.
Καλύτερα όμως να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά και να γνωρίσουμε την οικογένεια.
Ο Ικάριος και ο Τυνδάρεως ήσαν γιοι του βασιλιά της Σπάρτης Οίβαλου και της νύμφης Βάτειας, ή κατ’άλλους του Περιήρη και της Γοργοφόνης. Τα δύο αδέλφια εκδιώχθηκαν από την Λακωνία από τον ετεροθαλή αδελφό τους Ιπποκόωντα, ο οποίος κατέλαβε τον θρόνο. Ο Ικάριος και ο Τυνδάρεως κατέφυγαν στην Καλυδώνα, όπου ο πρώτος νυμφεύθηκε την Ναϊάδα Περίβοια και απέκτησαν πέντε γιους και την όμορφη Πηνελόπη. Ο Τυνδάρεως νυμφεύτηκε την Λήδα, με την οποία, και με την συμμετοχή του Δία ως Κύκνου, γέννησαν τους Διόσκουρους, την πεντάμορφη Ελένη, την Κλυταιμνήστρα, καθώς και τις Τιμάνδρα, Φοίβη και Φιλονόη.
Όταν ο Ηρακλής σκότωσε σε μάχη τον Ιπποκόωντα και τους είκοσι γιους του, ο Ικάριος και ο Τυνδάρεως επέστρεψαν στην Λακεδαίμονα. Εκεί στην Σπάρτη ήλθε και η ώρα των κοριτσιών τους για γάμο, γεγονός που έβαλε και τους δύο σε μπελάδες. Πρώτα στον Τυνδάρεω εξ αιτίας της πεντάμορφης Ελένης, που την ζητούσαν γαμπροί από όλην την Ελλάδα και δημιουργήθηκε κίνδυνος εμφυλίου. Έπειτα στον Ικάριο για την επίσης πολύ όμορφη και γεμάτη με αρετές που αρμόζουν σε μια γυναίκα, Πηνελόπη. Τελικά, η ωραία Ελένη κληρώθηκε στον Αχαιό Μενέλαο. Ο γιος του Ατρέα νυμφεύτηκε την Ελένη και αποδέχτηκε το δίκαιο της μητριαρχίας, που ίσχυε στους Μινύες, γι αυτό παρέμεινε σώγαμπρος στην Πελλάνα της Λακωνίας, όπου πρόσφατα με τις ανασκαφές του αρχαιολόγου Θ . Σπυρόπουλου βρέθηκε και το μινυακό ανάκτορο της γενιάς των Τυνδαριδών. Ο Ικάριος επίσης, λόγω των πολλών μνηστήρων για την Πηνελόπη, υποχρεώθηκε και αυτός να προκηρύξει αγώνες δρόμου για την ενάρετη κόρη του. Νικητής αναδείχτηκε ο πολυμήχανος Οδυσσεύς από την Κεφαλλονιά και έγιναν οι γάμοι.
Ο Οδυσσεύς, μετά τον γάμο, πήρε την Πηνελόπη για να επιστρέψει μαζί της στην Ιθάκη. Μόλις το πληροφορήθηκε αυτό ο Ικάριος, έπεσε να πεθάνει. Προσπάθησε να τους πείσει να μείνουν στην Σπάρτη. Ο Οδυσσέας ούτε που να το ακούσει. Ως Αχαιός βασιλιάς θεωρούσε υποτιμητικό να παραμείνει σώγαμπρος στην Σπάρτη. Έτσι, ανέβασε στο άρμα του την Πηνελόπη μαζί με την προίκα της και τα δώρα της φιλοξενίας και ξεκίνησαν για την Κεφαλλονιά. Απελπισμένος ο Ικάριος άρχισε να τρέχει ξωπίσω τους με το δικό του άρμα και να τους εκλιπαρεί να μείνουν. Έξω από την πόλη της Σπάρτης ο Οδυσσέας νευριασμένος σταμάτησε και ζήτησε από την Πηνελόπη να διαλέξει ανάμεσα σε αυτόν και τον πατέρα της. Στην πραγματικότητα της εποχής του, της ζητούσε να διαλέξει ανάμεσα στην μητριαρχία, την οποία εκπροσωπούσε ο Ικάριος προερχόμενος από την φυλή των Μινυών, και την πατριαρχία, την οποία εκπροσωπούσε ο Οδυσσεύς, προερχόμενος από την φυλή των Αχαιών. Η Πηνελόπη δεν μίλησε, μόνον σκέπασε με το πέπλο της κεφάλι και πρόσωπο δηλώνοντας υποταγή στον άνδρα της και στην νέα τάξη πραγμάτων που αυτός εκπροσωπούσε. Έτσι ανάμεσα στην σύγκρουση του παλιού που έδυε και του νέου που ανέτελλε οικογενειακού δικαίου, ανάμεσα στο δίκαιο από την πλευρά της μητέρας και το δίκαιο από την πλευρά του πατέρα, αυτή υποστήριξε το νέο. Το νέο βέβαια δεν είναι πάντοτε και το σωστό.
Μπορούμε σε αυτό το σημείο να καταθέσουμε κάποιες σκέψεις.
Η Ελένη παντρεύτηκε τον Μενέλαο, όχι με δική της επιλογή. Συμφώνησε όμως, διότι ο θρόνος της χρειαζόταν έναν χωρίς δικό του βασίλειο βασιλιά, για να μείνει στην Σπάρτη. Η δική της επιλογή ήταν ο όμορφος Πάρης. Ο Μενέλαος νυμφεύθηκε την Ελένη με δική του επιλογή και ως εσώγαμβρος όφειλε να αποδεχθεί το μητρικό δίκαιο, αφού αυτό ίσχυε στην Λακεδαίμονα και η Ελένη ήταν η μητριάρχης και βασίλισσα του θρόνου των Τυνδαριδών. Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι μετά τον θάνατο του Τυνδάρεω δεν τον διαδέχτηκε κανείς από τους Διόσκουρους. Ο θρόνος παρέμεινε στην Ελένη και εξ αγχιστείας στον Ατρείδη Μενέλαο. Φεύγοντας η Ελένη με τον Πάρη χάριζε ουσιαστικά στον ακτήμονα Μενέλαο θρόνο βασιλικό και βασιλική περιουσία, με την εκ παραδόσεως δεδομένη υπόσχεση να τα φροντίζει και να τα διατηρεί, ώστε, όταν αυτή επέστρεφε ως άλλος Οδυσσέας, στην δική της «Ιθάκη», να έβρισκε σύζυγο και θρόνο να την περιμένουν με πίστη και αφοσίωση. Αυτά ήσαν τα πιστεύω της και ουδέποτε, νομίζω, θα πέρασε από το μυαλό της ότι η αγκαλιά του Πάρη την κάνει άπιστη, ούτε ότι το γεγονός θα ξεσήκωνε ανθρωποκτόνο πόλεμο.
Έφυγε η πεντάμορφη, όχι βέβαια για να ξεσηκώσει θύελλες, αλλά για να γνωρίσει την ζωή και να την χαρεί. Να γνωρίσει νέους τόπους και νέους ανθρώπους. Στα δεκαπέντε της για τους ίδιους λόγους είχε ακολουθήσει και τον βασιλιά της Αθήνας Θησέα. Επενέβησαν όμως οι Διόσκουροι Κάστωρ και Πολυδεύκης και την υποχρέωσαν να επιστρέψει στην Σπάρτη, όπου ο θρόνος την περίμενε. Θα μου πεις δεν είχε και άλλες αδελφές; Είχε, αλλά αυτή ήταν η κόρη του Δία και έλαμπε σαν τον ήλιο.
Η πανέμορφη Ελένη στην δύση της μητριαρχίας έκανε ό,τι και ο πολύτροπος Οδυσσέας στην ανατολή της πατριαρχίας, που ήθελε την γυναίκα περιορισμένη στο σπίτι και κλεισμένη στους γυναικωνίτες να υφαίνει και να περιμένει τον αφέντη της, προκειμένου ο άρχοντας του οίκου να είναι σίγουρος ότι τα παιδιά της γυναίκας του ήσαν και δικά του.
Μετά από όλα αυτά μπορούμε, νομίζω, να προσθέσουμε ως μίαν ακόμη αιτία του Τρωικού πολέμου, την σύγκρουση του μητριαρχικού κόσμου ενάντια στον πατριαρχικό που μόλις ανέτελλε και ήταν αποφασισμένος να επιβάλει το δικό του δίκαιο και τις δικές του αρχές στον οίκο του, που ήταν και ο πυρήνας του γένους.
Το Blog της Χρύσας 