Σύνδεση Θεωρίας και Πράξης

Το θέμα της σχέσης ανάμεσα στη θεωρία και την πράξη είναι ένα από τα βασικά ζητήματα της μαρξιστικής επιστήμης και της μαρξιστικής θεωρίας της γνώσης. Ο μαρξισμός βλέπει τη θεωρία και την πράξη μέσα από τον αδιάλυτο δεσμό τους, ενιαία και σε συνεχή ανατροφοδότηση.
Με τη λέξη πράξη εννοείται το σύνολο των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, που αποβλέπουν να δημιουργήσουν συνθήκες απαραίτητες για την ύπαρξη της κοινωνίας. Για το μαρξισμό η πράξη είναι πριν από όλα η υλική δραστηριότητα για την παραγωγή, γιατί η ίδια η ύπαρξη των ανθρώπων και της κοινωνίας εξαρτάται από αυτή την παραγωγή. Η μαρξιστική φιλοσοφία υποστηρίζει ότι η κοινωνική πράξη αποτελεί τη βάση της θεωρίας. Σύμφωνα με το Λένιν «η άποψη της ζωής, της πράξης, πρέπει να είναι η πρώτη και βασική άποψη της γνώσης».
Η θεωρία γεννιέται από την πράξη. Η επιστημονική θεωρία είναι επίσης μια μορφή της πράξης, είναι το αποτέλεσμα της γενίκευσης της πρακτικής πείρας των ανθρώπων. Τα δεδομένα της επιστήμης επαληθεύονται με το πείραμα. Η θεωρία, που είναι η γενίκευση της πείρας της πρακτικής, δίνει στους ανθρώπους την προοπτική για την πρακτική τους δράση. Γεννημένη από την πράξη, από την πρακτική δραστηριότητα των ανθρώπων η θεωρία ασκεί με τη σειρά της μια τεράστια επίδραση επάνω στην πράξη και αποκαλύπτει στους ανθρώπους νέες προοπτικές.
Η μαρξιστική-λενινιστική θεωρία είναι η γενίκευση της πείρας του εργατικού κινήματος όλων των χωρών.
Ο μαρξισμός εννοεί την ενότητα της θεωρίας και της πράξης κατά ένα τρόπο διαλεκτικό, υπολογίζοντας δηλαδή στις αντιφάσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στις θέσεις της θεωρίας, που παρακμάζουν, και στα νέα δεδομένα, που γεννώνται, μέσα από την καρποφόρα ανθρώπινη δράση (θέση – αντίθεση – σύνθεση). Η πρακτική αποτελεί τη βάση και την πηγή της ανάπτυξης και της προόδου της θεωρίας, αποτελεί επίσης και το μοναδικό επιστημονικό κριτήριο της αλήθειας και της αξίας των γνώσεών μας.